maandag 4 november 2013

Over pyromanen en het Vondel

Het eerste lustrum van de school in 1962 is het enige dat uitgebreid gevierd is. Als je school na een bestaan van 10 jaar weer wordt opgeheven is er niet meer zoveel aanleiding om ook nog een feestelijk tweede lustrum te organiseren. In het feestprogramma van 1962 werd door de derde klassen - waar ik toen zelf inzat - een cabaretavond verzorgd, met zelf bedachte en geschreven bijdragen. Ik had daar nog goede herinneringen aan. Van een kort toneelstukje waaraan ik had meegeschreven, bleek ik de teksten nog in een archiefkist te hebben liggen. Daar had ik ze misschien maar beter kunnen laten, want ik heb het nu met kromme tenen teruggelezen. Het waren wel heel flauwe grapjes over stereotype uitspraken en gedragingen van een aantal docenten. Die figureerden daarin als commissaris Rodestraat, inspecteur Pijpinga, mevrouw Potvius, ene Van Vroegop en een Moor-denaar. Dat zegt eigenlijk al genoeg.

In de hogere klassen werd de kwaliteit van de eigen producten gelukkig beter. Daarbij werd met wisselend succes, met zelfgeschreven bijdragen ook aan optredens buiten de school meegedaan. In februari 1964 werd ook weer deelgenomen aan het jaarlijkse "Broodje Cabaret met Bal". Van de negen deelnemende scholen waren wij de enige met een houten gebouw. Een reden om heel omineus "pyromanen" als thema te kiezen.


Voor teksten en uitvoering tekenden Anita van den Bergh, Katinka Fennema, Juri Boon, Aranka Korzaan, Annetje de Haas en ik zelf, terwijl Jelle Visser op piano begeleidde. De hiervan ook al bewaard gebleven teksten nog eens teruglezend, bood het best een aardige afwisseling van liedjes en grappen. Hoewel ik eigenlijk helemaal niet kan zingen, bleek ik de liedjes uit dit pyromanen-programma 49 jaar later ook nog altijd uit mijn hoofd te kennen. Zoals het nu volgende - op de wijs van "ik heb een hutje op de hei":

Ik ben een fijne pyromaan
en steek bij voorkeur scholen aan,
groot of klein,
als het maar van hout mag zijn.
Lekker fikkie in de klas;
hele schooltje in de as.

"Een minderwaardigheidscomplex,

daarop is dit nu de reflex;
eenzaamheid
en daarop tot lust verleid;
lust in vlammen en in brand"
schreef een dokter in de krant.

Ach maar weet zo'n kerel veel,

Het is leergierigheid veeleer.
Onderwijs,
middelbaar, heel eigenwijs.
Lekker intellectueel,
fikkie volgens ritueel.

Maar ... een pyromaan ben je pas echt
als je een gym in de as hebt gelegd.
Maar die dingen zijn van steen
en daar komt geen vlam doorheen
Alleen het Vondel is gebouwd
van een goed soort brandbaar hout.

Hoe aardig ik het nu achteraf ook vind, we haalden er toen geen prijs mee. Helemaal lekker zat me dat kennelijk niet. Want uit mijn verslaglegging van onze deelname, in het jaarverslag van de schoolvereniging, het Contubernium Vondelianum, sprak wel de nodige frustratie:
"We brachten hier een wat kort, zelfgeschreven cabaret over pyromanen, dat bij de, na een avond lang cabaret zien, blijkbaar dodelijk vermoeide zaal nauwelijks enige reactie opwekte, maar dat, zoals we later hoorden, bij de jury (o.a. Wim Ibo) toch wel in de smaak was gevallen, hoewel we niet voor een prijs in aanmerking kwamen."

Achteraf is het wel wonderlijk (en jammer) dat behalve het handjevol deelnemers en een paar supporters in de zaal, geen enkele Vondeliaan ooit kennis heeft kunnen nemen van dergelijke buitenshuis opgevoerde producties. En vooral jammer dat voorzover ik weet van deze aflevering ook helemaal geen foto's zijn gemaakt (of bewaard zijn gebleven). Nu zouden die duizendvoudig op Facebook terecht zijn gekomen. Daarheen worden nu per dag al meer dan 350 miljoen foto's geüpload! Toen kocht men nog een rolletje met 36 opnamen om een hele vakantie vast te leggen. En als aan het eind van de vakantie nog niet alle 36 foto's op waren, werd de rest bewaard tot Sinterklaas of Kerst, voordat het eindelijk volle filmpje bij de fotowinkel werd ingeleverd om het te laten ontwikkelen. (Of overdrijf ik nu?)

foto: Paul van den Berg
Overigens had een eerdere lichting Vondelianen bij een Broodje Cabaret twee jaar eerder, als ik me goed herinner, wel meer succes gehad. En daar is zelfs nog een foto van bekend. Maar om de eerder genoemde reden heb ik dus geen idee wat het thema van dat cabaret is geweest. Misschien dat één van de deelnemers uit dat jaar ons dat nog eens kan vertellen.

Geen opmerkingen: